Αυτή η λίστα με τις καλύτερες αστυνομικές ταινίες οφείλει να ξεκινήσει με τον Nονό εκτός λίστας και εκτός συναγωνισμού για μερικούς πολύ απλούς λόγους. Πρώτον, ο νονός δεν είναι μια ταινία αλλά μια τριλογία μεγάλων ταινιών, που αν γυριζόταν σήμερα ίσως και να γινόταν σειρά, έστω των 2 σεζόν με 5-6 επεισόδια, αλλά σειρά. Πώς να συναγωνιστεί κανείς το βάθος της ιστορίας που εμπλέκει από τον Φιντέλ Κάστρο μέχρι τον Πάπα και αποτελεί αποτύπωση της οικονομικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής μισού αιώνα; Όσο για τους ηθοποιούς που έπαιξαν, φτάνει να πούμε ότι τον Δον Βίτο υποδύθηκε ο Μάρλον Μπράντο και ο Ρόμπερτ ντε Νίρο. Αρκεί νομίζω αυτό για να καταλάβει κανείς για τι καστ μιλάμε. Μέχρι και η κόρη του Δον (και στην πραγματικότητα του Κόπολα) έγινε μετά πετυχημένη σκηνοθέτιδα. Ας επικεντρωθούμε λοιπόν σε μονές ταινίες και ας αρχίσουμε τη λίστα με μια ακριβώς αντίθετη περίπτωση από του Νονού. Μιας ταινίας με σίκουελ και πρίκουελ, δηλαδή, που όμως δεν χρειαζόταν και τόσο για να εξηγήσουν όλη την ιστορία, όπως ο Νονός που ήταν ουσιαστικά μια ιστορία, χωρισμένη σε τρία μέρη.
ΣIΩΠΗ ΤΩΝ ΑΜΝΩΝ (Jonathan Demme, 1991). Τρομερό αστυνομικό θρίλερ με δυο ηθοποιούς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, που πάντα σε αποζημιώνουν με τις ερμηνείες τους. Εδώ δεν υπάρχει ακριβώς κακός, αφού ο κακός βοηθάει τους καλούς να πιάσουν έναν ‘συνάδελφο’ κατά συρροή δολοφόνο. Ουσιαστικά όμως τους χειραγωγεί για τη διασκέδασή του και τελικά την απόδρασή του, με έναν φρικιαστικό τρόπο. Ο Άντονι Χόπκινς, είναι ο κανίβαλος ψυχίατρος και η άβγαλτη πράκτορας, η Τζόντι Φόστερ, που παρά τις δυσκολίες τα καταφέρει να αντιμετωπίσει τον εαυτό της και τον λαβύρινθο από εφιάλτες που δημιουργεί ο Χάνιμπαλ Λέκτερ. Ο χαρακτήρας του Χάνιμπαλ, εμφανίζεται ως Λέκτορ για πρώτη φορά στην ταινία του 1986 Man hunter όπου το Λέκτορ υποδυόταν ο Brian Cox και στη σκηνοθεσία ήταν ο Μάικλ Μαν.. Δηλαδή, η Σιωπή των Αμνών ήταν κάτι σαν σίκουελ αλλά στην ουσία ήταν η αρχική ταινία. Πρίκουελ βγήκε ύστερα από λίγα χρόνια με τον Χόπκινς πάλι και τον Νόρτον στο ρόλο του πράκτορα. Η ιστορία βασικά πάει ως εξής ο Λέκτερ ήταν ψυχίατρος σύμβουλος του FBI, όπου συμβούλευε τους αστυνομικούς πως θα πιάσουν τον εαυτό του. Ο χαρακτήρας του Νόρτον τον συλλαμβάνει με μεγάλο προσωπικό κόστος. Ύστερα από λίγα χρόνια αναγκάζεται να επιστρέψει σε αυτόν για τη βοήθειά του και να τον συμβουλευτεί, ενώ ο θηρευτής είναι φυλακισμένος. Καλή ταινία αλλά προβλέψιμη πλεόν. Καμιά σχέση με τη Σιωπή των Αμνών, που είναι φτιαγμένη από το υλικό από το οποίο δημιουργούνται οι εφιάλτες. Μόνη παρηγοριά, ότι ψυχιατρικά ο χαρακτήρας του Χάνιμπαλ, είναι αδύνατον να υπάρξει. Ο νούμερο ένα εχθρός των μανιακών δολοφονών είναι τα ψυχολογικά τους προβλήματα, που τους οδηγούν στους φόνους αλλά τελικά και στη σύλληψη καθώς σκοτώνουν για να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα. Η αστυνομία αναλύει τη συμπεριφορά τους (η δουλειά του Νόρτον και της Φόστερ δηλαδή) και σφίγγει τον κλοιό. Ο Χάνιμπαλ όμως δεν έχει κανένα θέμα με τον εαυτό του και ότι κάνει. Αντίθετα απολαμβάνει τα κανιβαλιστικά του δείπνα με ένα μπουκάλι σπάνιο κρασί. Μπρρρρ...
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΥΠΟΠΤΟΙ (Bryan Singer, 1995). Ένας εγκληματίας που πολλοί θεωρούν ότι είναι μόνο αστικός μύθος, μπερδεύει μια ομάδα εγκληματιών καριέρας σε ένα περίπλοκο κόλπο, παραπλανώντας την αστυνομία και τους ίδιους τους εγκληματίες τόσο πολύ, που κανείς δεν καταλαβαίνει τα κίνητρά του ή την ταυτότητά του, παρά μόνο όταν είναι αργά. Το μεγαλύτερο του επίτευγμα; Ότι κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν υπήρξε καν. Ο Κέβιν Σπέισι, κρύβεται σε κοινή θέα, σε μια ομάδα συνήθων υπόπτων και δίνει ακόμα ένα ρεσιτάλ ερμηνείας στην καριέρα του. Μαζί του τρομεροί ηθοποιοί, ακόμα και σε πιο μικρούς ρόλους. 99 λεπτά ταινία που σε κρατάει καθηλωμένο, μέχρι να καταλάβεις τι γίνεται, δηλαδή μέχρι το τέλος. Εκεί την πατάς όπως και οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές της ιστορίας.
CASINO (1995)/THE GOODFELLAS (1990). Οι δυο ταινίες του Σκορτσέζε, οι οποίες θα μπορούσαν να ήταν μία. Το Καζίνο έχει να κάνει με την περίοδο που η μαφία έλεγχε το Λας Βέγκας. Όλα τα πολιτικοοικονομικά παιχνίδια για να αποκτηθεί και να διατηρηθεί η πολυπόθητη άδεια λειτουργίας, ο βίος και η πολιτεία των μαφιόζων, οι τιμωρίες τους από τα συνδικάτα όταν παρεκτρέπονταν και το τέλος τους από το Λας Βέγκας. Ντε Νίρο και Πέσι είναι οι συνεργάτες μαφιόζοι, το μυαλό και τα μπράτσα που ακροβατούν επικίνδυνα, μέχρι την αναπόφευκτη ρήξη. Ανάμεσά τους πολλά λεφτά, εξουσία, φήμη και η Σάρον Στόουν (εξαιρετική στο ρόλο της τυχοδιώκτριας). Τα καλά παιδιά δεν είναι τόσο διδακτική ταινία όπως το Καζίνο, αλλά μια κλασική γκανγκστερική. Ο Ρέι Λιότα, μαζί με τον Πέσι είναι οι ανερχόμενοι μαφιόζοι, υπό την προστασία του Ντε Νίρο. Κάνουν ότι έγκλημα υπάρχει, τη γλυτώνουν, συλλαμβάνονται, τη σκαπουλάρουν για λίγο αλλά τελικά γίνονται βάρος για τον μέντορά τους. Ο Λιότα καρφώνει τον Ντε Νίρο για να μπει στο πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων και να ζήσει μια απολύτως συνηθισμένη ζωή, χωρίς να είναι κάποιος. Η μεγαλύτερη τιμωρία του.
SEVEN (David Fincher, 1995). Νοσηρό όσο η πραγματικότητα που ξέρεις ότι βρίσκεται εκεί έξω αλλά φοβάσαι να το παραδεχθείς. Ψυχοπαθής δολοφόνος σκοτώνει ανθρώπους που υπέπεσαν στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα (εξ ου και ο τίτλος). Ο Μπραντ Πιτ είναι ο νεαρός ντετέκτιβ που θέλει να κάνει καριέρα. Ο Μόργκαν Φρίμαν ο βετεράνος λίγο πριν τη σύνταξη. Αλλά οι δυο ρόλοι κάθε άλλο παρά τα κλισέ του Χόλιγουντ αντιπροσωπεύουν, καθώς ο Μπραντ Πιτ είναι νέος αλλά ταλαντούχος και ο σχεδόν συνταξιούχος Φρίμαν, πολύ ψαγμένος και διαβασμένος. Κυνηγάνε τον μανιακό δολοφόνο, τον οποίο υποδύεται ο Κέβιν Σπέισι. Και όταν τον συλλαμβάνουν αυτός τους επιφυλάσσει ακόμη μια έκπληξη για ένα πολύ σκληρό, ρεαλιστικό φινάλε. Οι κακοί δεν χάνουν πάντα στην πραγματική ζωή. Μπορεί στο τέλος να χάνουν, αλλά μέχρι να φτάσουν εκεί, ο δρόμος τους έχει ποτίσει από αίμα αθώων
COPLAND (James Mangold, 1997). Για μένα η καλύτερη ταινία του Σταλόνε με διαφορά. Ο Σλάι είναι ο απλοϊκός σερίφης, βιτρίνα μιας κοινότητας όπου μένουν κυρίως μπάτσοι. Μακριά από την μεγαλούπολη που υπηρετούν έχουν δημιουργήσει ένα παράδεισο γι’ αυτούς και τις οικογένειές τους, σε ένα ειδυλλιακό προάστιο. Για να χτίσουν όμως αυτά τα σπίτια και να ζουν μια άνετη ζωή έχουν γίνει βρώμικοι μέχρι το κόκκαλο. Ο σερίφης είναι ο κλασικός looser και κανείς δεν του δίνει σημασία. Έτσι όταν γίνονται εγκλήματα μεταξύ της αστυνομικής συμμορίας, ο αρχηγός της συμμορίας Χάρβει Καιτέλ, δεν περιμένει την αντίδραση του υποτακτικού του, (όπως πίστευε ότι είναι ο Σλάι). Ο τελευταίος υποκινούμενος από έναν επιθεωρητή τvν Εσωτερικών Υποθέσεων (Ρόμπερτ Ντε Νίρο) ξεσκεπάζει τη διαφθορά με έναν εκκωφαντικό τρόπο. Ο Σταλόνε, ανάμεσα στους τρομερούς Κάιτελ, Λιότα και Ντε Νίρο, ενσαρκώνει όχι κάποιον σούπερ μπάτσο, αλλά έναν απλό καθημερινό αστυνομικό που θέλει να κάνει το σωστό.
TROPA DE ELITE 2(Jose Padilha, 2010). Ένα ιστορικό βίας και πολιτικής στη σύγχρονη Βραζιλία. Ένας διοικητής των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας πιστεύει, ότι εκτός από τη διαφθορά της αστυνομίας, η μεγάλη εγκληματικότητα οφείλεται και στους προοδευτικούς πολιτικούς. Αυτοί δεν αφήνουν την αστυνομία να είναι όσο σκληρή πρέπει με το έγκλημα και έτσι οι κακοποιοί υπερισχύουν. Αναγνωρίζει βέβαια και τη διαφθορά στα χαμηλότερα κλιμάκια της αστυνομίας αλλά πιστεύει ότι είναι αντιμετωπίσιμα. Όταν λοιπόν του προσφέρεται μια κυβερνητική θέση, θεωρεί ότι θα καταφέρει να περιορίσει την εγκληματικότητα. Με μεγάλη του απογοήτευση ανακαλύπτει ότι η αστυνομία είναι πολύ πιο διεφθαρμένη από όσο νόμιζε. Σε συνεργασία με την πολιτική εξουσία, στην οποία αντιτίθεται μια μερίδα πολιτικών της Αριστεράς, οι αστυνομικοί δρουν ως κανονικοί εγκληματίες, ίσως και πιο σκληροί, δεδομένης της ατιμωρησίας. Αυτό που είναι εντυπωσιακό στην ταινία είναι η μεταστροφή του πρωταγωνιστή, ο οποίος ως συντηρητικός αστυνομικός δε συμπαθεί τους αριστερούς ακτιβιστές που μιλούν για ανθρώπινα δικαιώματα και εγκληματική συμπεριφορά της αστυνομίας. Στο τέλος της ταινίας όμως αντιλαμβάνεται, ότι ο μεγαλύτερος εγκληματίας είναι η αστυνομία, η οποία επωφελείται από το έγκλημα με την ανοχή αξιωματούχων που ενδιαφέρονται μόνο για την εξουσία τους. Μια τολμηρή απεικόνιση της σύγχρονης Βραζιλίας, με τα μεγαλύτερα ποσοστά εγκληματικότητας στον κόσμο. Τον μπάτσο παίζει ο Εσκομπάρ από τη σειρά Νάρκος και αν έχετε τη σειρά θα εντυπωσιαστείτε με το πόσο διαφορετικός είναι.
DONNIE BRASCO(Mike Newell, 1997). Βασισμένο σε πραγματική ιστορία. Η μεγαλύτερη και πιο επιτυχημένη μυστική επιχείρηση των ΗΠΑ εναντίον της μαφίας. Αλλά ίσως το πιο κούλ σε αυτή την ταινία είναι να βλέπεις τον Πατσίνο στο ρόλο του κορόιδου. Είναι ο μαφιόζος μεσαίου βαθμού που πλαγιάζει ο μυστικός αστυνομικός Ντόνι Μπράσκο για να τον μπάσει στα κόλπα και να του αποκαλύψει όλα τα μυστικά της μαφίας. Ο Τζόνι Ντεπ στο ρόλο του πράκτορα του FBI, αισθάνεται μια συμπάθεια για τον Αλ Πατσίνο και αρχίζει να ταυτίζεται επικίνδυνα με τους μαφιόζους. Μια εξέλιξη η οποία παρατηρείται σε όλους τους αστυνομικούς οι οποίοι είναι μυστικοί για καιρό. Τρομερή η σκηνή που ο Αλ Πατσίνο του λέει «Άμα είσαι καρφί, είμαι ο μεγαλύτερος βλάκας στην ιστορία της Μαφίας». Για την ιστορία λοιπόν, η ζημιά που έκανε αυτός ο πράκτορας στη Μαφία, ήταν τέτοια ώστε να γίνει συμβόλαιο θανάτου, γι αυτόν και την οικογένειά του. Γεγονός ασυνήθιστο αν αναλογιστεί κανείς πως αποφεύγει το οργανωμένο έγκλημα τη δολοφονία αστυνομικών και όλη την πίεση που αυτό συνεπάγεται.
ROCK N ROLLA (2008). Ένας μεγάλος Βρετανός κακοποιός προσπαθεί να τη φέρει σε έναν μεγαλύτερο Ρώσο κακοποιό με τη βοήθεια δυο μικρών ‘ψαριών’. Μετά αποφασίζει να τη φέρει στους δυο μικροκακοποιούς, αλλά η όλη φάση του γυρνάει μπούμερανγκ αφού παρεμβαίνει ο θετός του γιος. Αυτός είναι ένα αυτοκαταστροφικό μείγμα ροκ σταρ και κακοποιού αλλά απίστευτα ανθεκτικός σε ότι του ρίξεις πάνω του. Είναι αυτό που λέμε σκληρός καριόλης και οι εφημερίδες έχουν ανακοινώσει πολλές φορές το θάνατό του, κυρίως λόγω χρήσης ναρκωτικών. Έτσι και τώρα επιστρέφει από την απέναντι όχθη, ξεσκεπάζει την κομπίνα του πατριού του και άλλα ένοχα μυστικά του και ανατρέπει τις ισορροπίες. Η αδυναμία μου σε αυτό το χαρακτήρα είναι ο λόγος που επιλεγώ αυτή την ταινία και όχι την Αρπαχτή ή τις δυο Καπνισμένες Κάννες. Οι οποίες είναι και αυτές ΤΑΙΝΙΑΡΕΣ του Γκάι Ρίτσι. Ίσως και γιατί έχει πιο εντυπωσιακό τέλος.
RESERVOIR DOGS (1992). Ταραντίνο και απίστευτοι διάλογοι σε μια πιο καθαρά αστυνομική ταινία από το θρυλικό PULP FICTION. Η υπόθεση απλή. Μια ληστεία πηγαίνει στραβά, αρκετά μέλη της συμμορίας τραυματίζονται άσχημα και αρχίζουν να σχηματίζονται υποψίες ότι υπάρχει καρφί ανάμεσά τους. Ρεσιτάλ με ηθοποιάρες όπως ο Κάιτελ , Τιμ Ροθ, ο Μπουσέμι ενώ παίζει και ο Ταραντίνο. Τα μέλη της συμμορίας εντωμεταξύ για λόγους ασφαλείας έχουν ονόματα όπως ο κύριος Καφέ, Κίτρινος κτλ, καθώς είναι άγνωστοι μεταξύ τους τελείως. Ακόμα ένα στοιχείο που προσθέτει στο μυστήριο της ταινίας. Αλλά αυτά που αξίζει είναι οι διάλογοι όπως αυτός στο ξεκίνημα της ταινίας σχετικά με το αν είναι δίκαιο να αφήνεις φιλοδώρημα στις σερβιτόρες. Τα μέλη της συμμορίας το συζητάνε ενώ παίρνουν πρωινό πριν τη ληστεία και η κάθε πλευρά έχει τα επιχειρήματά της. Κλασικός διάλογος Ταραντίνο…
ΟΙ ΑΔΙΑΦΘΟΡΟΙ (1987). Η ιστορία του Έλλιοτ Νες (Κέβιν Κόστνερ) και της ομάδας του (όσκαρ β’ ανδρικού ρόλου για Σον Κόνερι) που γκρέμισαν τον Αλ Καπόνε (Ντε Νίρο) από την κορυφή του οργανωμένου εγκλήματος του Σικάγο και της Αμερικής ολόκληρης, την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης. Πολύ σημαντικά γεγονότα στην ιστορία του οργανωμένου εγκλήματος αποτυπώνονται σε αυτή την ταινία του Μπράιαν ντε Πάλμα, ο οποίος αν και μένει αρκετά πιστός στα πραγματικά γεγονότα υποκύπτει και παίρνει θέση. Η αγιοποίηση του Έλλιοτ Νες που κάθε άλλο παρά τέλειος ήταν με ξενέρωσε λίγο, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη και τι λένε τα ντοκιμαντέρ για αυτή την ιστορία. Ίσως είναι ελάττωμα του σκηνοθέτη γιατί στην περισσότερο γκανγκστερική ταινιάρα του (για αυτόν δεν την έβαλα στη λίστα, κράχτε με όσο θέτε!!!) ο Σημαδεμένος (Πατσίνο, 1982) παρουσιάζει με χαρακτηριστικά κτήνους τον ήρωά του, υπερβάλλοντας. Οι αδιάφθοροι κέρδισαν τη θέση στη λίστα για καθαρά λόγους ιστορικότητας.
Αυτή ήταν η λίστα μου, αν είχατε κουράγιο να τη διαβάσετε όλη και όχι μόνο τους τίτλους…
Για να βρείτε τον Σπύρο Τσιώτση στο facebook, πατήστε εδώ.